چرم یک ماده کلاسیک، جذاب، اصیل و بسیار شیک است. اما اگر فقط از آن استفاده کنید و مراقبش نباشید، نمی‌توانید برای همیشه روی جلا و زیبایی آن حساب کنید؛ بنابراین لازم است نحوه نگهداری از چرم را بدانید. درصورتی‌که وسیله چرمی شما از جنس چرم اصل درجه یک باشد و اگر بدانید برای نگهداری چرم چه باید کرد؟ می‌توانید سال‌‌ها از آن استفاده کنید.
قصد ما این است که در این مطلب چند تکنیک مهم را در نحوه نگهداری چرم برای شما شرح دهیم. چنانچه درست‌ترین روش مراقبت از محصولات چرمی را بیاموزید به‌راحتی می‌توانید از کالای چرمی اصل خود مراقبت کنید و زیبایی آن را برای مدت طولانی‌تری حفظ کنید اگر نمی دانید که محصولات چرمی شما اصل است یا خیر؟ رادین چرم یک مقاله در مورد تشخیص چرم طبیعی از صنعتی دارد که قطعا برای شما مفید خواهد بود.
اصول نگهداری از چرم طبیعی یا مصنوعی
برای نگهداری از لباس چرم مصنوعی یا طبیعی لازم است اصولی را رعایت کنید که در این قسمت هر کدام را به طور مفصل توضیح می‌دهیم.
1-جلوگیری از تابش مستقیم و طولانی نور خورشید
این اولین نکته در اصول نگهداری از چرم مصنوعی یا طبیعی این مورد است. فرقی نمی‌کند که کالای چرمی شما یک لباس چرم باشد یا یک کیف زنانه مجلسی و یا یک کیف پول مردانه چرم طبیعی، کفش، دستکش. به‌هرحال شدیداً توصیه می‌شود که محصول چرمی خود را برای مدت طولانی در معرض تابش نور خورشید قرار ندهید. مثلاً اگر در یک ظهر آفتابی برای ناهار به رستوران می‌روید و میز خود را جایی نزدیک پنجره انتخاب می‌کنید، بهتر است کیف چرمی مجلسی یا دستکش‌های خود را در جایی قرار دهید که از پنجره دور باشند.
آفتاب چرم را خشک و آن را شکننده می‌کند. وقتی چرم شکننده شود به‌تدریج ترک می‌خورد و در آستانه پارگی و خراب شدن قرار می‌گیرد.
2-مهم ترین نکته نگهداری چرم طبیعی :نگهداری از وسایل چرمی در جای خشک و خنک
اگر از متخصصان حوزه چرم بپرسید که برای نگهداری چرم چه باید کرد؟ شک نکنید که پاسخ می‌دهند چرم علاوه بر این‌که نباید در معرض نور خورشید قرار بگیرد، باید در جایی نگهداری شود که هوای آن کاملاً خشک و خنک است. کیف پول چرم زنانه و مردانه نیز یکی از مواردی هستند که ساعات طولانی در معرض نورخورشید قرار می گیرند.
بنابراین در فصولی از سال که پالتوی چرم خود را نمی‌پوشید یا زمانی که قصد ندارید کفش چرمی خود را پایتان کنید آنها را در جایی قرار دهید که مطمئن باشید هوای آن خشک و خنک است.
رویه چرمی که در هوای گرم و مرطوب قرار بگیرد به شدت مستعد کپک زدن است. به یاد داشته باشید کپک یکی از اصلی‌ترین عوامل خرابی و از بین رفتن کیفیت چرم است.
3- عدم قرار دادن کالای چرمی در کیسه پلاستیکی
چرم برای این‌که مدت طولانی‌تری سالم بماند باید در معرض هوای آزاد باشد؛ بنابراین این مورد را در اصول نگهداری از چرم به‌خاطر بسپارید و هرگز کیف چرم یا کفش‌هایی را که فعلاً نمی‌خواهید از آنها استفاده کنید را در کیسه پلاستیکی و داخل کمد قرار ندهید.
4- مراقبت از سطح چرم در تماس با وسایل نوک تیز و برنده
درست است که چرم ماده بسیار مقاومی است اما باید مانند یک تکه پارچه ابریشم از سطح آن مراقبت کرد. یکی از روش‌های آسیب دیدن چرم خراشیده شدن سطح آن است. متأسفانه اگر چرم در اثر تماس با یک جسم نوک تیز آسیب ببینید یا برش بخورد دوباره قابل ترمیم نیست این یکی از اتفاقاتی است که اغلب برای کمربند چرم اصل مردانه می افتد؛ هرگز کمربندها را با اجسام نوگ تیز سوراخ نکنید.
5- مراقبت از چرم با نکشیدن بیش از حد آن
اغلب انواع چرم خاصیت کشسانی دارند. بنابراین اگر زیاد کشیده شوند به‌تدریج فرم اولیه خود را از دست خواهند داد و در اصطلاح به‌تدریج دفرم خواهند شد. کالای چرمی که دفرم شده باشد دیگر به حالت اولیه و طبیعی خود باز نمی‌گردد. ضمن آن که این کشیدگی بیش از اندازه سبب از بین رفتن براقیت و جلای چرم می‌شود. به همین دلیل بهتر است کیف چرم دستی خود را بیش از حد پر از وسیله نکنید یا در خرید کیف پول چرم خود دقت کنید و سایز درستی را انتخاب کنید تا همه کارت‌ها و اسکناس‌هایتان را در کیف پول چرمی خود نگذارید. کفش چرمی را درست مناسب سایز پای خود بخرید تا در اثر مرور زمان دچار کشیدگی نشود و اگر پالتوی چرمی در ناحیه کمر یا سرشانه برایتان کمی تنگ است، از آن استفاده نکنید.
همچنین اگر یک ساک چرمی بزرگ دارید که گاهی در سفرهای خود از آن استفاده می‌کنید، پس از اتمام سفر بلافاصله درون ساک را از لباس‌ها خالی کنید و تمام زیپ‌های آن را ببندید تا ساک چرمی در اثر فشار لباس‌ها تغییر شکل ندهد.
6- نرم کردن سطح چرم با روغن مناسب
اگر حس می‌کنید سطح کالای چرمی شما خشک و شکننده شده یا مدت زیادی است از یک وسیله چرمی استفاده نکرده‌اید، پس وقت آن رسیده است که سطح چرم خود را نرم کنید.
سؤال این است که چگونه چرم را نرم کنیم؟
بهترین پاسخ برای این سؤال نزد فروشندگان چرم است. چون انواع مختلفی از چرم وجود دارد و چرمی که از پوست حیوانات مختلف تهیه می‌شود ویژگی‌های متفاوتی دارند؛ بنابراین وقتی کالای چرمی می‌خرید از فروشنده بخواهید در مورد شیوه نرم کردن سطح چرم به شما اطلاعات بدهد و بهترین روغن برای چرم را به شما معرفی کند. روغن‌های مخصوص چرم، خشکی سطح چرم را کاهش داده و به افزایش رطوبت آن کمک می‌کنند.
چرب نگه داشتن سطح چرم کاری است که همیشه باید انجام دهید تا بتوانید سال‌های طولانی از یک کالای چرمی استفاده کنید. حتی اگر هیچ ماده خاصی برای نرم کردن سطح چرم در اختیار ندارید، می‌توانید با یک پنبه آغشته به روغن زیتون این کار را انجام دهید. البته باید از اصل بودن روغن زیتون مطمئن باشید. در عین حال فقط پنبه را کمی به روغن زیتون آغشته کنید، نه این‌که روغن از پنبه بچکد. این راه حل از بهترین راه های نگهداری از کیف کمری چرم مردانه یا زنانه می باشد.
7- تمیز نگه داشتن چرم اصلی ترین نکته نگهداری از چرم طبیعی
البته معنی تمیز نگه داشتن چرم این نیست که باید آن را بشویید. اما لازم است که هفته‌ای دو بار کالای چرمی خود را با یک دستمال کاملاً نخی که کمی هم مرطوب است، پاک کنید. به این ترتیب آلودگی به عمق بافت چرم نفوذ نخواهد کرد. در غیر این صورت اگر چرم برای مدت طولانی آلوده بماند عمق آلودگی در آن زیاد شده و پاک کردن آن دشوار خواهد شد، ضمن آن که گرد و غباری که روی سطح چرم باقی می‌ماند منجر به سایش آن شده و از عمر آن می‌کاهد.
8- آرام خشک کردن سطح چرم خیس شده
اگر لباسی مانند پالتو، دستکش یا کلاه چرمی دارید که مدت طولانی در زیر باران و برف خیس شده باید برای خشک کردن آن به اندازه کافی صبور و با دقت باشید.
هرگز به این فکر نکنید که لباس چرمی خود را روی رادیاتور یا بخاری خشک کنید یا از اتو برای خشک کردن آن استفاده کنید. چون خشک کردن سریع چرم سبب از بین رفتن چربی سطح آن می‌شود و بدون شک بافت چرم را شکننده کرده و به سطح آن آسیب وارد می‌کند.
بنابراین بهترین روش برای خشک کردن چرم خیس شده این است که ابتدا سطح چرم را با یک حوله تمیز پاک کنید. سپس آن را در جایی نزدیک بخاری یا رادیاتور آویزان کنید یا در معرض نور ملایم خورشید و باد قرار دهید تا به‌تدریج خشک شود.
به یاد داشته باشید که خشک شدن سریع چرم به هر روشی که صورت گیرد ساختار شیمیایی آن را تغییر داده و باعث شکننده شدن و ترک خوردن آن می‌شود.
9- واکس زدن روی چرم‌های براق
اگر جنس کالای چرمی شما از نوع چرم براق است یک سؤال مهم این است که چگونه چرم را براق کنیم؟ علاوه بر براق شدن یکی از مراحل مهم در نگهداری از چرم، واکس زدن است.
برای این کار باید هر از گاهی روی آن را با انواع واکس چرم، با دقت واکس بزنید. برای این کار ابتدا روی چرم را با یک دستمال نخی بدون پرز و مرطوب از وجود گرد و غبار و خاک کاملا ً پاک کنید. سپس براش مخصوص واکس را برداشته و روی کفش، کیف یا پالتوی چرمی خود را با واکس همرنگ، واکس بزنید. دقت کنید که از خمیر واکس باید به میزان مطلوبی روی براش وجود داشته باشد. در غیر این صورت واکس روی چرم می‌ماسد. سپس با برس مخصوص روی چرم بکشید تا اضافات واکس از روی آن برداشته شود و سطح چرم دوباره صیقلی شود.
در خصوص واکس زدن به چند نکته زیر دقت کنید:
- ابتدا واکس را روی بخش بسیار کوچکی از سطح چرم امتحان کنید تا از نظر رنگ با آن کاملاً هماهنگ باشد. سپس در صورتی که مشکلی وجود نداشت، کل سطح چرم را واکس بزنید.
- چرم واکس زده شده تا 24 ساعت نباید استفاده شود. بنابراین کالای چرمی خود را پس از واکس زدن به مدت یک روز کنار بگذارید، سپس از آن استفاده کنید.
- اگر می‌خواهید کالای چرمی را برای مدت طولانی کنار بگذارید، حتماً ابتدا آن را واکس بزنید.
برای آنکه بهتر با نحوه واکس زدن کاپشن چرمی، کفش چرم یا سایر محصولات چرمی آشنا شوید بهتر است مقاله ی رادین چرم در اینباره ار مطالعه فرمایید.
10- نگهداری از چرم جیر در جای خشک و تاریک
چرم جیر نوعی از چرم بسیار حساس است که نباید در معرض آب قرار بگیرید؛ بنابراین اگر کفش چرم جیر دارید ترجیحاً در روزهای بارانی از آن استفاده نکنید. همچنین وقتی می‌خواهید آن را کنار بگذارید از خشک بودن آن اطمینان حاصل کنید.
البته چرم جیر نیز نباید در هوای بسیار خشک یا جای خیلی گرم باشد در غیر این صورت به‌تدریج دچار پوسیدگی خواهد شد.
در خصوص اصول نگهداری از چرم جیر این نکته را نیز در نظر داشته باشید که اگر محصول چرمی شما به هر دلیل خیس شد بهترین راه برای خشک‌کردن آن این است که داخل آن را از دستمال کاغذی یا روزنامه پر کنید. چون چرم جیر پس از خشک شدن کمی جمع شده و تغییر شکل می‌دهد، بنابراین اگر داخل کیف یا کفش چرم جیر خیس شده را پیش از خشک شدن با چیزی که جاذب آب است پر کنید، مانع از خراب‌شدن شکل ظاهری آن خواهید شد.
نکته آخر در خصوص روش مراقبت از محصولات چرم جیر این است که اگر خواستید کالایی از این جنس را برای مدتی کنار بگذارید، حتماً آن را داخل یک کیسه پارچه‌ای قرار دهید که در معرض عبور جریان هوا نیز باشد.
در نگهداری از کیف چرم اداری مردانه شیک جیر که هر روزه آنها را استفاده می کنید حتما به این نکته توجه کنید.
11- جلوگیری از رنگ گرفتن چرم‌های سفید و روشن
مهم‌ترین نکته در خصوص نحوه نگهداری چرم سفید یا رنگی این است که وقتی آن را همراه لباس رنگی می‌پوشید مراقب رنگ گرفتن آن باشید. برخی از انواع چرم که به رنگ روشن هستند در اثر خیس شدن و تماس با پارچه‌های رنگی، رنگ آن پارچه را به خود می‌گیرند. پاک کردن لکه‌های رنگی از این دست کار دشوار و اغلب غیر ممکنی خواهد بود. پس اگر چرم سفید یا رنگ روشنی دارید مراقب جنس و رنگ لباس‌هایی که با آنها می‌پوشید یا در کمد لباس در کنار این محصولات قرار می‌دهید، باشید. این نکات را حتما برای نگهداری کفش چرم نیز در نظر بگیرید.
12- استفاده از روش مطمئن برای پاک کردن لکه روی چرم
بسته به این‌که لکی که روی چرم افتاده مربوط به چه ماده‌ای باشد، شیوه پاک کردن آن متفاوت خواهد بود. معمولاً بد قلق‌ترین لکه‌ای که ممکن است روی چرم بیفتد، لکه چربی است. برای پاک کردن لک چربی از روی چرم ابتدا با یک دستمال تمیز سطح چرم را از گرد و غبار پاک کنید. سپس به مقدار خیلی کمی روی محل لک آرد ذرت بپاشید. منتظر شوید که آرد ذرت لک چربی را تا جای ممکن به خود جذب کند. سپس روی قسمت لک شده براش مخصوص چرم بکشید. به این ترتیب به احتمال بسیار زیادی لک چربی از روی چرم پاک خواهد شد.
البته تمیز کننده‌های مخصوصی برای پاک کردن لکه روی چرم وجود دارند که می‌توانید آنها را از فروشگاه‌های بزرگ یا چرم فروشی‌ها تهیه کنید.
13 – درست آویزان کردن لباس و کیف‌های چرمی در کمد
مهم‌ترین نکات در خصوص نحوه نگهداری از چرم بیان شد. اما شاید هیچ نکته‌ای از این مهم‌تر نباشد که شیوه آویزان کردن محصولات چرم پوشیدنی مانند پالتو یا اکسسوری‌هایی مانند کیف و کمربند چرم یکی از نکات مهم در نگهداری لباس چرم می باشد.
کارگاه تولیدی کیف چرم رادین سالهاست در زمینه محصولات چرمی فعالیت می‌کند و به شما در خصوص نگهداری از لباس چرم توصیه می‌کند پالتو، کاپشن یا بارانی چرمی خود را از یک نقطه روی رخت‌آویز، آویزان نکنید. بلکه بهتر است آن را به چوب لباسی بیاویزید و داخل کمد که جای تاریکی است قرار دهید. همچنین بهتر است به جای آویزان کردن کیف دستی‌های چرمی از دسته، آنها را روی طبقه کمد قرار دهید تا به‌تدریج در اثر وزنی که دارند دچار کشیدگی و بد فرم شدن، نشوند. در خصوص کمربند نیز بهترین شیوه نگهداری آن است که کمربند را به جای آویزان کردن، رول کنید و تا نوبت بعدی استفاده آن را در کشو قرار دهید.
نکات تکمیلی نگهداری از پالتو چرم :
- اگر پالتو یا کاپشن چرم شما در آستانه ترک خوردگی قرار دارد حتما از اسپری های واکس برای آن استفاده کنید. قبل از مصرف، حتما اسپری را بر روی گوشه ای از لباس تست کنید سپس در کل چرم به کار ببرید.
- اگر در روز بارانی از پالتو یا کاپشن چرم استفاده کردید بهتر است برای نگهداری پالتو چرم خود آن را در جایی با نور مناسب و غیر مستقیم و هوای کافی قرار دهید تا خودش به آرامی خشک شود.
- یکی از نکات نگهداری از کاپشن چرم مصنوعی یا طبیعی جلوگیری از ایجاد لکه های مختلف بر روی لباس می باشد اما اگر بر روی کاپشن یا پالتوی چرم شما لکه پیچیده ای مثل جوهر ایجاد شد از یک دستمال آغشته به الکل برای پاک کردن آن استفاده کنید اما توجه کنید که پارچه را محکم بر روی لباس نکشید و برای کت جیر هرگز از این روش استفاده نکنید.
- از مرطوب کننده ها برای افزایش عمر و نگهداری از پالتوی چرم به اندازه استفاده کنید! استفاده بیش از حد از مرطوب کننده ها منافذ چرم را می بندد و تاثیر عکس بر روی چرم می گذارد.
توجه کنید که اگر نگهداری به خوبی انجام نشود باعث پوسته پوسته شدن چرم می شود.
نکات مهم در نگهداری از کیف چرم :
- مراقبت از کیف چرم را در همان روزهای اولیه شروع کنید و لکه هایی که بر روی کیف ایجاد می شود را با پارچه به آرامی برطرف کنید.
- محل نگهداری از کیف چرم باید به دور از نور مستقیم خورشید و فشار فیزیکی باشد.
- عموما کیف چرم زنانه مجلسی مدتی طولانی بدون استفاده می مانند در این مواقع برای مراقبت از کیف چرم داخل آن را با روسری، پارچه یا کاغذ باطله پر کنید تا شکل ظاهری خود را از دست ندهد.
- درست است که کیف چرم استایل شما را شگفت انگیز می کند اما بهتر است به صورت مداوم از آن استفاده نکنید و مدتی به آن استراحت بدهید.
کلام آخر:
چرم ها یکی از بهترین هدیه از گذشته تا کنون می باشند؛ این را تاریخچه چرم در ایران و جهان تایید می کند. از محصولات چرمی به عنوان یککادو روز مرد می توانید استفاده کنید. حتی می توانید با استفاده از الگوهای کیف چرم یک کیف مناسب تهیه کنید. فراموش نکنید که روش های اصولی نگهداری چرم را به صاحب هدیه نیز آموزش دهید!